تجارت الکترونيک (e-commerce) سالانه بيش از ۵۰۰ ميليارد دلار گردش مالي تجارت جهاني را در اختيار دارد. اين نوع خاص از تجارت که از اوايل دهه ۹۰ ميلادي آغاز شد ، به دليل سهولت در بکارگيري آن و داشتن مولفه‌هايي مانند سرعت ، دقت و امنيت ، از مشتري مداري بسياري برخوردار شد که در اينترنت ،نمونه‌هاي زيادي از آن را مي‌توان مشاهده کرد.

سايت‌هايي مانند ebay.com يا amazon.com يا بخش خريد و فروش گوگل froogle.com به عنوان برترين‌هاي تجارت الکترونيک در وب شناخته مي‌شوند.

در اين نوشتار قصد داريم تا راهکارهاي مهم در کسب موفقيت در تجارت الکترونيک را براي خوانندگان محترم ، تشريح کنيم. اين ۱۲ نکته مي‌تواند راهگشاي خيلي از موفقيتهاي بزرگ ، در فرمت‌هاي ساده باشد.

نکته اول : فرصت را غنيمت شمريد

ميانگين زماني که يک کاربر اينترنت به مرور يک صفحه اختصاص مي‌دهد ، حداکثر ۴۶ ثانيه است در طي همين ۴۶ ثانيه است که يک تجارت برخط مي‌بايستي مشتري را جذب و با يک پيشنهاد مختصر معامله را تمام کند. يعني از زماني که يک کاربر وارد سايت مي‌شود تا يک کالا را مي‌بيند و نهايت انتخاب مي‌کند و سپس هزينه اعتباري آن را پرداخت مي‌کند‌، نبايد بيش از اين زمان ، زمان سپري شود. فرايند مشاهده – بررسي – انتخاب و خريد ، مراحل ۴ گانه بهينه در تجارت الکترونيک سريع و موفق را نشان مي‌دهد.

موتورهاي جست و جو ، فهرستهاي طبقه بندي موضوعي کالا ، طبقه بندي دسته‌اي کالا و مانند آنها، همه و همه ، راههاي سريع تر رسيدن به هدف را در تجارت الکترونيک هدف قرار مي‌دهند.

سايتي که براي تجارت الکترونيک راه اندازي مي‌کنيد بايد به گونه‌اي چيدمان شده باشد ، که يک کاربر بتواند در عرض ۴۶ ثانيه جنس مورد نظر را مشاهده و قيمت آن را بررسي و در فرم درخواست خريد ، آن را وارد کند.

رقابت در دنياي مجازي روز به روز درحال افزايش است . به گزارش Verisign ، ثبت دامنه در سال ۲۰۰۳ ، ۱۶ درصد رشد داشته است . از مجموع دامنه‌هاي ثبت شده در يک نمونه ۶۰ ميليوني تا کنون بيشترين سهم از آن دامنه‌هايي با پسوند com. بوده است.

تاکنون بيش از ۵۰ ميليون، دامنه (DOMAIN) در اينترنت ثبت شده اند که يک دهم درصد آن ، متعلق به ايرانيان است . هر يک سايت مخصوص به خود را دارند و شيوه خاص در تجارت الکترونيک را به کار بسته اند . پس در اين بازار آشفته براي رسيدن به يک موفقيت الکترونيک چه بايد کرد ؟

نکته دوم : به اهداف خاص فکر کنيد.

شناخت مشتري و تحليل رفتار سازماني آن در دنياي مجازي ، يک اصل مهم براي مديران سايت‌هاي تجارت الکترونيک است‌. مشتريانتان را بشناسيد و خواسته‌هاي آنها را که رقبايتان توجهي به آنها نداشته اند را برآورده سازيد. ebay يک نمونه بارز است. اين سايت خيلي سريع به مردمي که خواستار کسب درآمد بيشتر از طريق خريد و فروش کالاهاي دسته دوم بودند، معرفي شد.

ebay به ضرورت ايجاد چنين محيطي که خريداران و فروشندگان با يکديگر ملاقات و معامله کنند پي برد. فناوري تجارت الکترونيک به ebay در جهت ايجاد فضايي برا ي پاسخگويي به تقاضاي عمومي کمک کرد و ساير مواردي که راجع به آن شنيده ايد، داستاني بيش نيست.

زماني که تجارت برخط را شروع مي‌کنيد کوچک اما درست شروع کنيد . حرکت درست بسيار مهم و کاربردي است . از همه مهمتر ، توجه به نکاتي است که خيلي‌ها به آن توجه نکرده اند.

مثلا شرکتwww.godiva.com، براي افزايش فروش شکلات در سايت مشهور خود ، سر در مغازه‌هاي خود را به صورت اينترنتي طراحي کرده است و براي خريداران شکلات در وب ، امتيازات خاصي قايل شده است که خيلي‌ها در زمينه شکلات به آن فکر هم نکرده اند_ مثلا سايت آمازون‌، براي ارتقاي فروش کتاب در سايت خود‌، به مديران سايت‌هاي اينترنت که بتوانند مشتري به سايت آمازون آورند و باعث خريد محصولات آن شوند، کارمزد پرداخت مي‌کند.

نکته سوم : برنامه ريزي تجاري قوي.

آگاهي کاملي از منبع درآمد تان ، يکسان کردن حسابهايتان ، ساير نکات راهبردي در زمان شروع تجارت برخط و برنامه ريزي مراحلي که شما را به موفقيت نزديک خواهد کرد، را بايد داشته باشيد.

شما بايد زمان مناسبي را براي توسعه تجارت خود و برنامه ريزي در جهت دست‌يابي به منابع درآمد جديد انتخاب کنيد . تجارت اينترنتي تاريخچه تکان دهنده‌اي دارد که تحولات فجيعي را با سرعتي شگفت انگيز ايجاد کرده است . براي رويارويي با چنين تحولاتي آماده باشيد و برنامه ريزي دقيقي براي پشت سر گذاشتن چنين لحظات تکان‌دهنده‌اي را داشته باشيد.

تعيين يک برنامه کاري مبتني بر IT، يعني توجه به نيازها ، اهداف و طريقه رسيدن به اهداف که نيازمند کسب مشاوره از نخبگان و ايجاد فضاي الکترونيک درستي است.

نکته چهارم : نرم افزار تجارت الکترونيک تاجر پسند.

همواره نرم‌افزاري را انتخاب کنيد که مديريتي آسان داشته باشد و امکان تمرکز شما را بر روي هسته فعاليتهاي تجاري‌تان فراهم سازد.

اين نرم افزار نيازهاي تجاري‌تان را برآورده مي‌سازد. راه حل تجارت الکترونيک‌، نرم‌افزاري را باتوجه به نياز، امنيت و انعطاف‌پذيري آن انتخاب مي‌کند.

روي راه حلي سرمايه گذاري کنيد که نه تنها نيازهاي فعلي شما را برآورده مي‌سازد، بلکه براي نيازهاي آينده تجاري خود نيز بتوانيد از آن استفاده کنيد. برنامه‌هاي مديريت سايت‌هاي تجارت الکترونيک زيادي امروز در دسترس هستند. سعي نکنيد در اين راه ارزانترين نرم افزار را انتخاب کنيد.

سعي کنيد بهترين نرم افزاري که نيازهاي مخاطبان شما را در خريد راحت ياري مي‌کند ، انتخاب کنيد. يک نرم افزار خوب بايد:

۱ – امکان مديريتي خوب و راحتي را به صورت برخط بر روي سايت تجارت الکترونيک بدهد.

۲ – امکان خوبي براي توليد فروشگاه‌هاي مختلف با زيرمجموعه‌هاي ديگر داشته باشد.

۳ – سبد‌هاي خريدي که تعريف مي‌شود‌، قابل مديريت شدن باشد.

۴ – با خدمات اعتباري جهاني بخوبي قابل ارتباط باشد.

۵ – هر نوع تعريف کاربر پسندي را در صورت نياز شما ، بتواند برآورده کند.

نکته پنجم : يک فروشگاه اينترنتي متفاوت ايجاد کنيد.

خاطرات بصري ماندگاري بيشتري نسبت به خاطرات نوشتاري دارد. اسمي که براي سايت‌تان انتخاب مي‌کنيد، براي موفقيت شما در تجارت برخط اهميت بسزايي دارد. از طريق ايجاد يک فروشگاه الکترونيک که با خواسته‌ها و ناخواسته‌هاي هر کدام از مشتريانتان مطابقت دارد، بازخوردهاي بهتري بگيريد. البته نامي مثل www.ketabmetab.com نام خوبي نيست.

چرا که يک اصطلاح فارسي را در دامنه به کار برديد که معلوم نيست براي کاربر خارجي قابل فهم باشد يا نه.

مشتريان خود را بهتر بشناسيد وطراحي آرمهاي بي نظيري با استفاده از ترکيبات رنگي جالب ، طرح بندي سايت، و طراحي لوگو را در برنامه کاري خود قراردهيد .

براي کسب موفقيت در اينترنت ، درايجاد يک ذهنيت مثبت براي مشتريانتان متفاوت باشيد (البته مبهم نباشيد).

نکته ششم : فروشندگان فعال خود را قوي سازيد.

ابتدا براي جذب مشتري اهداف خودرا تبليغ کنيد .فروشگاه اينترنتي خود را به صورتي طراحي کنيد که يک بازديدکننده، زماني که فروشگاه شما را ترک مي‌کند از خصوصيات کالاهاي شما با خبر باشد حتي اگر تمايلي به خريد آنها نداشته باشد.

براي روشن شدن موضوع فرض کنيم که شما فروشنده برخط گل بخصوصي مانند رز قرمزتازه هستيد. فروشگاه برخط‌تان را طوري طراحي کنيد که وقتي بازديد کننده فروشگاه شما را ترک مي‌کند از ويژگي کالاي شما باخبر باشد. هر چند که ممکن است بخش گلهاي رز قرمز را نديده باشد.

بنابراين هر زمان که او بخواهد گل رزقرمز بخرد به احتمال زياد سري هم به فروشگاه شما مي‌زند.

از اولين خدمات در فروشگاه اينترنتي شما مشخص کردن بهترين کالا و خدماتتان است.

نکته هفتم : نگذاريد که مشتريانتان شما را فراموش کنند.

مديريت روابط با مشتري دردرجه اول اهميت قراردارد ، به ويژه زماني که شما در تلاش براي ايجاد حداقل سقف مشتري پايدار هستيد . روشهاي تازه‌اي را براي اطلاع رساني به مشتريان قبلي در خصوص محصولات جديد و آخرين به روز رساني سايت برگزينيد. راه حل انتخابي شما براي تجارت الکترونيک بايد قواعدي براي يکپارچه‌سازي فرايندهاي CRM داشته باشد.

روشهاي ارتباطي جديدي را براي ارتباط با مشتريانتان اتخاذ کنيد . رضايت مشتريان براي ايجاد فروشي ثابت موفقيت شما را در فروش برخط تضمين مي‌کند.

با اجراي بازاريابي هوشمندانه حضور خود را در اينترنت احساس کنيد . بهينه سازي براي موتور جستجو را در سايت خود اجرا کنيد. بهينه سازي يعني آنکه کاري کنيد تا سايت شما در موتورهاي جست و جوي مشهور وب مانند ياهو و گوگل ، شناخته شود.

براي اين کار بايد جنسهاي بيشتر ، تنوع بيشتر و امکان حضور بيشتري را براي کاربران وب مهيا کنيد. کلمات کليدي مناسبي را به نسبت موضوع صفحات سايت خود ، در تگ‌هاي سورس صفحه قرار دهيد.

اکثريت خريداراني که از سايت شما بازديد مي‌کنند، آن را در ميان سه يا چهار صفحه اول نتايج جستجو يافته‌اند. مي‌توانيد براي اين کار از شرکتهاي متخصص بازاريابي و موتورهاي جستجو استفاده کنيد يا اينکه خودتان بازاريابي اينترنتي را انجام دهيد . با وب سايت‌هايي که تمامي خدمات و محصولات را دراينترنت ارايه مي‌دهند همکاري کنيد. اين به افزايش حضور شما در محيط وب براي ارتقاء رتبه سايت در موتورهاي جستجو و همچنين ازدياد مشتريانتان کمک مي‌کند.

جذب مشتري تنها از طريق يک بازاريابي زيرکانه حاصل مي‌شود.