چرا انسان در سازمان کار مى‌کند؟ چرا برخى افراد بسیار فعال و برخى کم کارند؟ علت علاقه به شغل و بى‌علاقگى به کار چیست؟ چه عواملى در تقویت روحیه و ایجاد علاقه به کار و انگیختن حس وظیفه‌شناسى کارمندان مؤثر است؟ آیا پاداش مادى در افزایش کارآیى کارمندان مؤثر است و آیا اهمیت آن از پاداش‌هاى غیرمادى بیشتر است؟ سطح کارآیى کارکنان را چگونه مى‌توان افزایش داد؟

اگرموردى از انجام نشدن کار به طور مؤثر وجود داشته باشد، سئوال اینجاست که آیا این مشکل از جانب شخص شاغل است یا متوجه ساختار شغل است؟ حسب این که دلایل ضعف در انجام کار چه باشد باید توجه خود را به مشحصات فرد انتخاب‌شده براى شغل یا ساختار شغل یا هردو آنها معطوف کرد.

عوامل مؤثر در تقویت روحیه و ایجاد علاقه به کار و انگیختن حس وظیفه‌شناسى افراد، سالیان دراز مورد بحث کارشناسان و دانش‌پژوهان قرار گرفته است. آنچه انسان را براى برآورد تمایلاتش تحریک مى‌کند تا فعالانه به خدمت بپردازد، انگیزه نام دارد. به عبارت دیگر، انگیزه، عامل تحریک انسان براى کار بیشتر است. در یک طبقه‌بندى کلى، انگیزه‌ها را در سه گروه قرار مى‌دهند:

انگیزه‌هاى فیزیکى

انگیزه‌هاى اجتماعى

انگیزه‌هاى روانى

به بخشى از نیازهاى انسان در محیط کار مانند تسهیلات رفاهى محیط کار ( محل مناسب کار ، هوا، نور و. ..) انگیزه‌هاى فیزیکى اطلاق مى‌شود.

به دسته‌اى از نیازهاى افراد مانند پذیرش فرد به عنوان یک عضو مفید در سازمان که به رفتار دیگران و به ویژه به رفتار مدیریت سازمان ارتباط پیدا مى‌کند و بیشتر نیازهاى اجتماعى انسان را برطرف مى‌سازد، انگیزه‌هاى اجتماعى مى‌گویند.

آن گروه از نیازها مانند برقرارى روابط عاطفى درمحیط کار با همکاران و مدیریت که رضایت روحى فرد را در پى دارد، جزو انگیزه‌هاى روانى محسوب مى‌شوند.

از آنجا که انگیزش افراد متفاوت است و عوامل مختلف از راه‌هاى گوناگون بر افراد، اثر متفاوت مى‌گذارند در بررسى سازگارى افراد با مشاغل، لازم است که انگیزش فرد نیز مورد بررسى قرار گیرد.

 

بي شک، رنگ ها يکي از پايه هاي اصلي طراحي و گرافيک چاپ هستند.

يک گرافيست ماهر، در کنار طراحي و لوگوي مناسب، ملزم به استفاده از رنگ هاي مناسبي نيز مي باشد.

اين رو لازم ديديم که مقوله رنگ را نيز در بين مقالات آموزشي پایگاه صنعت پنجم بگنجانیم.

اهميت رنگ

زندگي بشر اوليه تحت تاثير دو عاملي قرار داشت که خارج از کنترل او بود.

اين دو عامل عبارت بودند از روز و شب (تاريکي و روشنايي).

روز به همراه خود جنب و جوش و فعاليت را مي آورد و شب برعکس سکون و آرامش.
رنگ هاي مرتبط با اين دو محيط، عبارتند از آبي متمايل به تيره آسمان شب و زرد روشنايي نور آفتاب.
از اين رو رنگ آبي متمايل به تيره، رنگ آرامش و عدم فعاليت است در حالي که رنگ زرد روشن رنگ اميد و فعاليت است.

چون اين رنگ ها نشانگر محيط هاي شب و روز هستند،

از اين رو به جاي اينکه عواملي به حساب مي آنيد که در کنترل انسان باشند، عواملي هستند که انسان را در کنترل خود دارند.
از اين رو آنها را رنگ های غير مستقل (Heteron Mous) توصيف مي کند.

يعني رنگ هايي که در طبيعت مستقلاً تنظيم مي شوند.
در زندگي بشر اوليه، فعاليت های آئين نيز به دو دسته تقسيم مي شد:

يا به شکار مي رفت و حمله مي کرد،

يا اينکه شکار مي شد و از خود دفاع مي کرد.

به عبارت ديگر، فعاليت بشر يا در جهت پيروزی و بدست آوردن يا در جهت دفاع از خود و حفظ کردن.

به لحاظ روانشناسي، عمليات مربوط به محله و پيروزي طلبی معمولاً با رنگ قرمز نشان داده مي شود،

حال اينکه رنگ سبز مظهر دفاع از خود مي باشد.

چون اعمال بشر اوليه، اعم از حمله (رنگ قرمز) و دفاع (رنگ سبز) حداقل در کنترل او بود،

لذا اين عوامل و رنگ هاي را «مستقل» يا «خود تنظيم کننده» توصيف کرده اند.

فيزيولوژي رنگ:

آزمايش هايي که در آن افراد را وادار به تفکر درباره جنبه روانی رنگ قرمز در زمان هايي با طول مدت متفاوت کرده اند،

نشان داده است که اين رنگ سيستم عصبي را تحريک مي کند.

يعني فشار خون را بالا مي برد و تنفس و ضربان قلب را سريع تر مي کند.

لذا رنگ قرمز از لحاظ تاثيري که بر سيستم عصبي و خصوصاً شاخه سمپاتيک سيستم خود کار عصبي دارد يک عامل محرک به شمار مي آيد.

از سوي ديگر آزمايش هاي مشابهي که در مورد رنگ آبي صورت گرفته است، نتايج معکوسي را به دست داده است.

يعني فشار خون پايين آمده و از سرعت تنفس و ضربان قلب کاسته شده است.

رنگ آبي تيره (سرمه اي) تاثيري آرامش بخش دارد و اصولاً در شاخه «پاراسمپاتيک» سيستم عصبي خودکار عمل مي نمايد.

استفاده روز افزون از رنگ ها همراه با رقابت فزاينده ميان توليدکنندگاني که مشتاق افزايش فروش محصولات خود هستند

تحول زيادي را در زمينه روانشناسي رنگ پديد آورده است

(هرچند که وقتي اين روانشناسي وارد صحنه بازاريابي مي شود بسياري از پژوش هاي آن مورد آزمون و خطا قرار مي گيرد)

برای طراحی بسته های خود از طرح گرافیکی استفاده می کنید؟

مثلاً يک توليد کننده شکر مي داند که نبايد محصول خود را در بسته سبز رنگ عرضه کند،

در حالي که زيبايي هاي يک شيشه دهان گشاد و قهوه اي رنگ حاوي شکر مدت ها در قفسه مي ماند تا به فروش برسد.

در اين صورت او مي داند که بايد شکر خود را در يک بسته آبي رنگ و يا حداقل داراي يک زمينه آبي عرضه کند.

(به هيچ وجه از رنگ سبز استفاده نکند. ولي شايد دليل آن را نيز نداند.)
دليلش اين است که احساس فيريولوژي انسان در رابطه با رنگ آن «شيريني» است.

در کسب و کار

حتي بسياري از آژانس هاي هواپيمايي، در کنار عوامل مهمي از قبيل نداشتن سابقه سقوط يا خرابي و خطر است

حين پرواز، در اختيار داشتن مهمانداران زن مودب، يکي از عوامل مهم جلب مشتري

و انتخاب رنگ مناسب براي تزئين داخلي هواپيمايي خود عنوان کرده اند.

آنها نتوانسته اند با استفاده از رنگ هاي آرام بخش، اضطراب را در مسافرين (حتي ترسوترين آنها) از بين ببرند

و لذت سفر هوايي را در آنها افزايش دهند.

رنگ هاي امدادي و کمکي

در طبيعت ۴ رنگ مستقل يا اصلي داريم.

اين رنگ ها همانطور که در بالا نيز اشاره شد، به لحاظ تاثيراتي که در روحيه انسان دارند، مستقل ناميده مي شوند.

نکته جالب ديگر اينکه رنگ هاي اصلي از مشتقات ديگر رنگ ها نيز نيستند.

برای طراحی هایی که می خواهید تاثیر روحی داشته باشید از این رنگ ها استفاده کنید:

اين رنگ ها عبارتند از: ۱- آبي تيره (سرمه اي) ۲- آبي مايل به سبز ۳- نارنجي مايل به قرمز ۴- زرد روشن

چهار رنگ کمکي يا غير اصلي يا فرعي نيز در طبيعت وجود دارد که عبارتند از بنفش، قهوه اي، سياه و خاکستري.

(به خاطر داشته باشيد که ۴ رنگ اصلي در اين مقاله، به لحاظ روانشناسي، اصلي ناميده مي شوند

و با چهار رنگ اصلي در چاپ يعني سايان، ماژنتا، زرد و مشکي ارتباط ندارد).

بهتر است بخوانید 

به اعتقاد بسياري از روانشناسان، رنگ مي‎تواند تا ۶۰ درصد در پذيرش يا انتخاب محصول تاثير داشته باشد.

رنگ‎هايي که در انواع تبليغات و آگهي‎ها مورد استفاده قرار مي‎گيرند، بسيار حائز اهميت هستند.

اين اهميت به حدي است که مي‎توان تاثير آن را از جملات و تيزرهاي تبليغاتي بيشتر دانست؛

زيرا رنگ‎ها و طرح‎ها توجه مشتريان و مصرف کنندگان را جلب کرده و موجب مي‎شوند تا افراد بيشتري آگهي مورد نظر را مطالعه کنند.

گر شما يک آگهي سياه و سفيد و يک آگهي رنگي را ببينيد، کدام يک توجه شما را بيشتر جلب مي‎کند؟

هر رنگ داراي معاني و بار فرهنگي مختلفي است.

رنگ، يکي از عوامل مهم در طراحي آگهي براي بازار هدف محسوب مي‎شود.
در ذيل، تاثير انواع رنگ‎ها را بر فروش محصولات و جلب توجه مشتريان و مصرف کنندگان بررسي خواهيم کرد.

رنگ قرمز

رنگ قرمز بيانگر فعاليت، گرمي، قدرت، هيجان، تظاهر، آتش، خون، هواي نفس، عشق، خطر، خشم، برانگيختگي و… است.

قابليت رويت رنگ قرمز بسيار بالاست، به طوري که همواره توجه بيننده را به خود جلب مي‎کند.

اين رنگ موجب برانگيختگي همزمان چند حس در انسان مي‎شود.
با توجه به علائم هشدار دهنده به اين نتيجه مي‎رسيم که با مشاهده رنگ قرمز، توجه ما جلب شده و متوقف مي‎شويم.

بنابراين، طبيعي به نظر مي‎رسد که با مشاهده صورت گرفته، هنگام بازي در اماکن تفريحي، استفاده بيشتري از وسايل قرمز رنگ صورت مي‎گيرد.

همچنين رنگ قرمز، يکي از مناسب‎ترين رنگها براي نمايشگاه‎هاي خودرو، ساندويچ و پيتزا فروشي‎ها و رستوران‎ها محسوب مي‎شود.
استفاده از اين رنگ براي موسسات پزشکي و درماني مناسب نيست.

زيرا همانگونه که اشاره شد، رنگ قرمز بيانگر علامت بيماري، خون و اورژانس است.

همچنين از اين رنگ براي نمايش يک جريان مالي منفي در حسابداري نيز استفاده مي‎شود.

رنگ نارنجي

به اعتقاد بسياري از روانشناسان، رنگ نارنجي نشاندهنده طراوت و شادي است. اين رنگ، شفافيت و روشني ذهن، ارتقا و افزايش گرمي و شادابي را به دنبال دارد. همچنين رنگ نارنجي، جريان اکسيژن رساني به مغز را افزايش مي‎دهد.

احساس رضايت، شادابي و کيفيت نيز با رنگ نارنجي ارتباطي مستقيم دارد. يکي از نکات جالب در مورد رنگ نارنجي اين است که اين رنگ مي‎تواند به گونه‎اي عمل کند که قيمت يک کالاي گران، منطقي به نظر برسد.

نارنجي، رنگي بدون نقص، کامل و مناسب براي محصولاتي است که گروه زيادي از افراد را راضي مي‎کند.
اين رنگ، رنگي اشتها آور بوده و استفاده از آن در آبميوه فروشي‎ها، رستوران‎ها و ساير اغذيه فروشي‎ها توصيه مي‎شود.

رنگ زرد

روانشناسان معتقدند که رنگ زرد، رنگ مناسبي جهت نمايش تابناکي و درخشندگي، خوشحالي، خوشرويي، سرزندگي، راحتي و خوش بيني در انواع آگهي‎ها محسوب مي‎شود.
استفاده از اين رنگ در گل فروشي‎ها، قنادي‎ها و پارک‎هاي تفريحي بسيار مناسب است.

اين رنگ، اولين رنگي است که در فرآيند ديدن، جذب مي‎شود و به همين دليل، سريع‎تر از ساير رنگ‎ها توسط انسان ديده مي‎شود.
همچنين رنگ زرد نشاندهنده احتياط است.

رنگ سبز

سبز بيانگر زندگي، طبيعت، جواني، پول، نوگرايي، اميد و قدرت است.

رنگ سبز به انسان آرامش مي‎هد، احساس درد را کاهش داده و احساس امنيت را افزايش مي‎دهد.

هنگام مشاهده رنگ سبز، احساس خوشايندي به ما دست مي‎دهد.

اين مسئله يکي از مزاياي مهم براي بعضي از خدمات و محصولات محسوب مي‎شود.

روانشناسی رنگ ها را بدانید

رنگ سبز روشن

اين رنگ از تلفيق دو رنگ سبز و زرد حاصل مي‎شود.

استفاده از اين رنگ در تبليغ محصولات غذايي مناسب نيست، زيرا نوعي احساس دلتنگي را در انسان ايجاد مي‎کند.

رنگ سبز روشن موجب ايجاد آرامش در انسان مي‎شود.

به همين دليل، استفاده از اين رنگ در ديوار کلاس‎هاي درس مدارس و اتاق‎هاي انتظار و بيمارستان‎ها به وفور مشاهده مي‎شود.
اين رنگ، يکي از رنگ‎هاي مهم براي مشاوران مالي بانک‎ها و حسابداران نيز محسوب مي‎شود.

زيرا همانگونه که پيشتر گفته شد، رنگ سبز بيانگر پول است.

همچنين استفاده از اين رنگ براي کالاهايي که در فضاي باز عرضه مي‎شوند بسيار مناسب است، زيرا احساس طبيعت را به مشتريان القا مي‎کند.

همچنين مي‎توان از رنگ سبز در مراکز و موسسات فعال در زمينه محيط زيست و سازمان‎هاي دوستدار محيط زيست و نيز منظره سازي و کشاورزي استفاده کرد، زيرا اين رنگ، حس زندگي و شادابي را به انسان القا مي‎کند.

رنگ آبي

رنگ آبي القا کننده احساس آرامش، راحتي، آسودگي، زيبايي، عقل، صداقت، اعتماد و… در انسان است. اين رنگ به انسان کمک مي‎کند تا مشکلات و مسائل خود را با اعتماد به نفس حل کند.

لبته رنگ آبي مي‎تواند بيانگر اندوه و افسردگي نيز باشد، به همين دليل، استفاده از آن در تبليغات مواد غذايي توصيه نمي‎گردد.

آبي، از بين برنده اشتها مي‎باشد. هيچ ترديدي وجود ندارد که خانم‎ها و آقايان، طرفدار رنگ آبي مي‎باشند.

ين رنگ، براي شرکت‎هاي مسافرتي، شرکت‎هاي آب، دفتر پزشکان، داروخانه‎ها، مطب روانشناسان و… بسيار مناسب است.

رنگ زرشکي

رنگ زرشکي بيانگر پيچيدگي، خلاقيت، تجمل و ثروت است.

رنگ زرشکي که داراي رگه‎هاي آبي باشد، موچب ايجاد حس رمز آلودگي بوده و در صورتي که داراي رگه‎هاي قرمز باشد، احساس نفسانيت و خلاقيت را در انسان ايجاد مي‎کند.
رنگ زرشکي، رنگ مهمي براي هنرمندان، رستوران‎هاي بزرگ، فروشگاه‎هاي پوشاک، کتاب فروشي‎ها، گالري‎هاي هنري، کلوپ‎هاي شبانه، عکاسي‎ها، جواهر فروشي‎ها و… مي‎باشد.

رنگ سياه

رنگ سياه نشاندهنده قدرت، اعتبار، ظرافت، سليقه، استعداد، سادگي و دلفريبي است.

اين رنگ، رنگي منسوخ است که مشتريان را از رويارويي و به روز شدن انواع فناوري‎ها باز مي‎دارد. رنگ سياه، بسيار آموزنده بوده و اطلاعات مهمي در مورد صاحب آن ارائه مي‎دهد.
استفاده از اين رنگ در فروشگاه‎هاي موسيقي، دفاتر حقوقي، دفاتر حسابداري، فروشگاه‎هاي لوازم الکترونيکي و… توصيه مي‎شود.

رنگ سفيد

رنگ سفيد نمايانگر پاکيزگي، تقوا، بي گناهي و تازگي است.

استفاده از اين رنگ، بهترين گزينه براي فروشگاه‎هاي عرضه کننده لوازم عروسي، امکانات پزشکي، آشپزخانه‎ها، موزه‎ها، اماکن تاريخي و… مي‎باشد.

البته ذکر اين نکته نيز ضروري است که رنگ سفيد در بعضي از کشورهاي خاور دور مانند چين و ژاپن، نماد مرگ و سوگواري است.

در پايان، لازم به ذکر است که هر شخصي مي‎تواند رنگ مورد علاقه خود را انتخاب کند.

اما در اين رهگذر، بايد اين مسئله را مورد توجه قرار دهد که رنگ مورد نظر بايد با نحوه فعاليت وي همخواني داشته باشد.